Issız Adam (Son Sahne)..Ve..Devamı..

Ölümlü Dünya (2018): Hep birlikte 3 defa “Mermer Merve, Mermer Merve, Mermer Merve”

Olmuş Mu Olmamış Mı?

Ali Atay’ın ilk yönetmenlik deneyimi olan Limonata’nın ardından ikinci filmi Ölümlü Dünya absürt komedi ve aksiyonu bir arada işleyen bir aile komedisi.

Komedi filmlerinin (kaliteli olarak gördüklerimizin de) yaygınlaştığı dönemler içerisindeyiz. Platon’un gülmeyi küstah bir davranış olarak kabul ettiği, dönemin iktidarı, yönetimi başta olmak üzere filozoflarını bile olumsuz eleştirdiği günlerden bu günlere geldiğimiz düşünüldüğünde komedi/güldürü ve gülmek çok yol katetti. Çağlar boyunca süre gelen ancak toplumdan topluma bile farklılık gösteren güldürü, devrin değişmesi sonucu bambaşka kalıplara ve farklı alt başlıklara ayrılarak değişimini de sürdürmekte. Temel amacı güldürmek olan çoğu komedi filmi, kişilerin farklılaşmasıyla bile komedi anlayışı değişmekte. Ölümlü Dünya, farklı fraksiyonlara (bu aynı zaman filme bir göndermedir) seslenerek genel bir güldürü ivmesi kazanmayı amaçlamış. 

Ali Atay’ın senaryosunu Aziz Kedi, Feyyaz Yiğit Çakmak, Volkan Sümbül, Ali Demirel ile beraber yazdığı ve yönettiği film, Mermer ailesinin karanlık dünyasına girilerek bize sıcak, sevgi dolu, bıcır bıcır sevgili aile filmleri yerine Guy Ritchie filmleri tadında bol aksiyonlu, absürt unsurlarla örülü, suç ve komedinin bir arada işlendiği bir hikaye sunmakta. Filmde Mermer ailesinin yanlış bir karar sonucu lokantanın adından yola çıkarak nesillerdir devam ettirdikleri suç işleriyle, sahip oldukları Anadolu Tat 1071 Lokantası ile gizleme ve ardından kaçma-kovalama hikayeleri anlatılmakta. Paravan olarak bir taraftan da lokantada günlük çalışmalarına devam etmekteler.

“Yemek için mi yaşarsın yaşamak için mi yersin”

Filmde özgün karakterlerle senaryoda diyalogları ve hikayeyi iyi kotarmalarına rağmen film içerisinde yaşanan gereksiz uzatmalarla esprilerin kimi zaman tadı kaçmakta. Espri olarak işlenen diyaloglar filme olumsuz yansıyarak adeta olamamışlık hissi yaratmakta. Bu olamamışlık hissini de tanımlamak gerekirse; Rüya görürsünüz  bağırmak ister bağırırsınız sesiniz çıkmaz ama bağırmak için de çaba harcarsınız ya işte tam tarifi bu. Çaba emek muhteşem ama olabilmişlik yüzeysel kalmış. Tuttuğuna inanılan bir sahnenin gereksiz uzatılmış olması onu daha iyi yapmıyor daha da içinden çıkılmaz bir hale sokup bayıyor. Feyyaz Yiğit ve Doğu Demirkol’un film boyunca ön plana çıkarılmaya çalışılması ve esprilerin yer yer sündürülmesi olmamışlık hissini yaratan en önemli etmen olsa gerek. Özellikle Feyyaz Yiğit ve Doğu Demirkol’un mizahı yapma adına görev ve sorumluluk bilinciyle pompalanması mizahın tadını kaçıran irite sonuçlar arasında yer almaktadır. Feyyaz Yiğit’e haksızlık belki de Doğu Demirkol’un varlığı. Zira filmi kotarma açısından Feyyaz Yiğit başlı başına yetecek komik insan kadrosunda.

Film biraz ondan biraz bundan almayı ihmal etmeyerek aşksız olmaz distürünü de barındırmakta. Komik insan bolluğu, ağır abi egemenliği, babacan tavırlar, sevecen yumaklar vs. tüm karakterlere baktığımızda aslında Yeşilçam prensiplerinden yoksun olmayan bir tarafı da var filmin. Hem yüzümüzü Amerika’ya dönelim hem de bizden olsun desek ortaya Ölümlü Dünya filmi çıkarmış gerçekten.

Film, her ne kadar komedi olarak canımız ciğerimiz olsa da cinsiyetçi öğelerden sıyrılamamıştır. Meltem Kaptan’ın üstlendiği rol bunu dengelemek (ama daha çok lokantaya uyması açısından yemek yapan insan) adına verilmektedir. İrem Sak ise aşk kontenjanından filmde yer almakta. Kilit nokta ise nesil devamı olan verilen unsur olabilir. Zira film devam filmi gelecek olarak bitirildiği için belki de bu unsur kullanılmak istenmiş olabilir (Filmi izlemeyenlere çok da can yakan bir spoiler olmasa gerek). Bir de hem lokanta hem de suç örgütü işinin nesiller boyu devam edildiği  vurgusunun yapıldığı filmde yeni bir neslin katılacak olması da ayrı bir unsur (İrem Sak’ın üstlendiği roldeki gebelik faktörü). Filmde kadınların sadece üzerinden seks konuşulacak, seks konuşturacak şekilde yansıtılmaması için bir ölçüt olan bechdel teste yer verilmesiyle cinsiyetçi olgunun önüne geçilmiş. Meltem Kaplan ve İrem Sak’ın minibüs içerisinde yaptıkları diyalog belki de filmin bu testi geçmesini sağladı. Zaten minibüs sahnesi dışında 2 kadını bir arada göremiyoruz. Göremediğimiz gibi ikili diyalogları da film içerisinde yer almamaktadır.

Genel olarak ele aldığımızda Ölümlü Dünya izlenesi, Ali Atay’ın başarılı yönettiği bir film.