Ötekinin Farklı Sunumu: "Tamam Mıyız?"

“Dedemin İnsanları”nın ardından sessizliğini bozan Çağan Irmak, yazıp yönettiği “Tamam Mıyız” haftanın tek yerli yapımı olarak vizyondaki yerini alıyor.

Yeni bir Çağan Irmak Filmi vizyona gireceği öğrenildiğinde çoğunluğun ortak fikri “Çağan Irmak filmi geliyor, yine çok ağlayacağız”. Evet doğru Çağan Irmak filmlerine giderken ekstra peçetelerimizle girmeliyiz salonlara ama bu sefer Irmak bize “Varoluş” mücadelesini sunduğu karakterle derdinin “ağlatmak” olarak değil mücadelenin özüne girmek olduğunun altını çiziyor.

Irmak, filmde, bedensel engeli nedeniyle annesine bağımlı yaşamak zorunda kalan, gencecik İhsan ve idealleri ve tercihlerine bağlı olarak evinden ayrılıp kendi ayakları üzerinde durmaya çalışan, özgürlüğünü yaşamak isteyen Temmuz’un hikayesini anlatır. Temmuz, üst üste gördüğü rüyalarda tanımadığı bir gencin çağrısı vardır. Bir gün rüyalarına giren genci yani İhsanı tesadüf eseri görmesiyle hikayenin eksik olarak gösterilenleri birbirlerini bulup, tamamlamak üzere bir hayata koyulurlar.

Filmde, altı çizilmesi gereken nokta, karakterlerin toplum içerisinde ötekileştirilmiş, toplumun dışlamayı tercih ettiği karakterlerin sunulmasıdır. İhsan, bedensel engeli sebebiyle babasının bile hor gördüğü bir karakter olarak karşımıza çıkar. Temmuz ise, filmde alenen sunulmasa da filmin ilerleyen sahnelerinde birleştirilen parçalarla anlatıldığı üzere gaydir. Temmuz’un ötekiliği de bundandır. Temmuz ve İhsan; ikisi de babaları tarafından hor görülmüş, ikisi de toplum katında ötekileştirilmiştir ve ikisi de tüm bu çerçeveler dünyasında yarımdır. Adından da yola çıkılacağı üzerine birbirlerini tamamlamak adına yolları birleşmiştir. Belki de Irmak, toplumun uyguladığı baskı ve ötekileştirmenin özrünü filminde dileyip “umudunuzu kaybetmeyin” demiş. O sebeple film tamamen “umut” teması üzerine kurulmuş ve “asla vazgeçmeyin” diyor.

Ayrıca, Temmuz karakterinin gay olmasının üstü kapalı anlatılması da kafa karıştırıcı. Olaya gizem katmak adına mı yapılmış belli değil. Çünkü, hikaye zaten “öteki”nin sunumu olarak verilmişken neden Temmuz’un tercihi bu kadar gizli tutulmuştur. Filmin başlarında Temmuz’un bir sevgilisi var ve bir de ayrılma acısı var. Ne sevgilinin görüntüsü ne de sesine dair tınılara yer verilmiş. Aslında Temmuz, filmde de baskısını görmüştür.

Çağan Irmak, “Tamam Mıyız?”da Hakan Günday’ı okuyucusu ile buluşturan “Kinyas ve Kayra” romanından esinlenerek senaryosunu şekillendirmiş. Yine, bu filmde de diğer filmlerinde de olduğu gibi anlatımlarında metaforlardan yararlanmış, rüya sahneleri ile fantastik öğeler kullanmış.

Film, başlı başına bir Çağan Irmak hikayesi ve Çağan Irmak dünyası olmuş. Daha önce çekilmiş Çağan Irmak filmlerine dair ne varsa bu filmde de bulabilirsiniz. İnsan, müzik, mekan… Hikaye anlatma konusunda başarılı bulduğum Irmak, hikayesini insanın ince noktalarına, sızısına değdirerek anlatır. Mutlaka her anlatımını bayılarak dinlenecek / dinlenen müziklerle güçlendirir. Görsellik adına ise mekanları tamamlayıcı unsurunu oluşturur. “Tamam Mıyız?”ı izlerken de aynı duygulara kapılıyorsunuz. Filmi daha önce izlemişsiniz gibi bir his oluşabilir. Bu durum Irmak’ın imzası gibi dursa da aslında bir yönetmenin kendini yinelemesi olarak karşımıza çıkar.

Çağan Irmak, gişeye dayalı filmlere ağır verse de gişe filmlerinde de sanatına yer ayırmakta. Bu tutumuyla Atıf Yılmaz filmlerini akla getirir. İki sinemacının da sinemaya karşı yaklaşımları bu açıdan birbiriyle benzerlikler taşır. Irmak’ın “Tamam Mıyız?” filmi de Türk Sineması’na “gişe” adına bir film olsa da hikayedeki farkındalık ve anlatım biçimleri, metaforlarıyla sanatsal öğelerden uzak değildir. Ayrıca, Irmak’ın pek çok filminde olduğu gibi bu filminde de kendinden izlere rastlamak mümkün.

Irmak’ın, vazgeçemediği özelliklerinden biri de oyuncularıdır. Onun oyuncuları adeta kadroludur ondan ama bu filmde kalıplarının dışına çıkarak bambaşka isimlerle çalışmış (Zuhal Gencer ile “Kabuslar Evi” adlı serinin bir bölümünde çalışmışlardır). Filmin başrollerini Aras Bulut İynemli ve Deniz Celiloğlu paylaşırken, filmde, Sumru Yavrucuk, Aslı Enver ve Gürkan Uygun da yer almakta.